ΚοινωνικάΟικονομίαΠολιτισμός
Η άποψη των εργαζομένων στην Kavala Oil για την επένδυση της Energean στον Πρίνο
Prinos Green Edition: Πώς οι ζημιές γίνονται Επιχορηγήσεις και το Δημόσιο… Χορηγός!
Δείτε πώς η εταιρεία παρουσιάζει τον Πρίνο ως “παγκόσμιο πρότυπο βιωσιμότητας” – κι ύστερα ανακαλύψτε, με τεκμήρια, όσα δεν θα δείτε στη διαφήμισή τους! Το πραγματικό έργο παίζεται στη Βουλή, στα ταμεία του Δημοσίου και στις ζωές των κατοίκων της Θάσου και της Καβάλας.
Spoiler alert: Δεν είναι όλα όπως φαίνονται στα corporate videos!
Στις 27 Ιουνίου 2024, η Βουλή κύρωσε την τροποποιητική σύμβαση του ελληνικού Δημοσίου με την Energean Oil & Gas, δίνοντας νέο «φιλί ζωής» στην εταιρεία για τα κοιτάσματα του Πρίνου.
Μια σύμβαση-σκάνδαλο: Ποιος ελέγχει;
Βουλευτές από όλο το φάσμα μιλούν για “σκανδαλώδεις ρυθμίσεις” και “δωράκια”, παρατάσεις 15ετίας χωρίς διαγωνισμό, μηδενικό έλεγχο για απόδοση στο Δημόσιο, και πλήρη ευελιξία υπέρ της εταιρείας.
(Πρακτικά Βουλής 27/6/2024)
Τι σημαίνει αυτό για το κράτος και την κοινωνία;
Αν κοιτάξεις πίσω από τα δελτία Τύπου και τα “πράσινα” success stories, θα δεις ένα έργο με θαλασσοδάνεια, προκλητικά προνόμια, απολύσεις, αδιαφάνεια και… έναν χρυσό λογαριασμό που καλείται να πληρώσει ο φορολογούμενος.
Θα αποπληρωθεί το «θαλασσοδάνειο» των 100 εκατ. ευρώ;
Το διαβόητο κρατικό δάνειο των 100 εκατ. € προς την Energean δόθηκε με εγγύηση του Δημοσίου το 2020. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ενέκρινε ως «έκτακτη ενίσχυση» για να διασωθεί ο Πρίνος – αλλά ποιος πληρώνει τελικά τον λογαριασμό αν η εταιρεία δεν αποπληρώσει; Σωστά καταγγέλθηκε στη Βουλή ως “θαλασσοδάνειο” (KKE, 2021).
Αν η Energean δεν τα καταφέρει, ο Έλληνας φορολογούμενος θα βρεθεί με το βάρος. Τρία χρόνια μετά, δεν υπάρχει καμία διαφάνεια για το αν ξεκίνησε να το αποπληρώνει. Όμως ήδη η εταιρεία ανακοινώνει παύση παραγωγής και κανείς δεν γνωρίζει αν το δάνειο θα εξυπηρετηθεί ή θα γίνει… «δωράκι»!
Ζημιογόνος δραστηριότητα ή μύθος για νέα προνόμια;
Η Energean δεν κουράζεται να δηλώνει πως “μπαίνει μέσα” στον Πρίνο, επικαλούμενη ζημιές 160 εκατ. € και φορολογικές ζημίες 400 εκατ. €.
Μόνο που ξεχνάει να πει πως επί χρόνια η ίδια δημιούργησε το κλίμα απαξίωσης: σταμάτησε την παραγωγή, απέλυσε έμπειρους εργαζόμενους (πάνω από 180 το 2020-21), πήρε το κρατικό δάνειο και έβαλε “λουκέτο” όταν δεν έβγαινε οικονομικά.
Κι όμως, την ίδια ώρα ως πολυεθνικός όμιλος είχε κέρδη 2 δισ. € διεθνώς! (ΕφΣυν, 2023)
Μη ξεχνάτε ότι ξεκίνησε από τον Πρίνο! Τα κέρδη σ΄ αυτούς, η χασούρα και οι κίνδυνοι σε μας!
Το “μπαίνουμε μέσα” ήταν το άλλοθι για να φορτώσει τα βάρη στο κράτος και να διεκδικήσει επιδοτήσεις και προνόμια.
Όταν μια εταιρεία δίνει μερίσματα στο Λονδίνο και κάνει επενδύσεις στο Ισραήλ και την Αίγυπτο, ας μην παριστάνει τον φτωχό συγγενή στην Καβάλα.
Τι πήρε το Δημόσιο; Ψίχουλα!
Φόροι; Μηδέν. Royalties; Οριακά, λόγω νόμου που προβλέπει μηδενικά δικαιώματα αν πέσει η τιμή κάτω από $50/βαρέλι.
Το 2023 με τζίρο εκατοντάδων εκατομμυρίων, η Energean πλήρωσε μόλις 65.000 € φόρο! (carandmotor.gr) Δηλαδή, όσο ένας φούρνος στη γειτονιά!
Οι θέσεις εργασίας στην Καβάλα;
Προχώρησε σε ομαδικές απολύσεις εκατόν ογδόντα πέντε έμπειρων και εξειδικευμένων εργατών µόνο και µόνο γιατί δεν αποδέχτηκαν να συναινέσουν στη σφαγή των δικαιωμάτων τους και τους αντικατέστησε µε εργολαβικούς και εργαζόμενους από τη Ρουμανία.
Από περίπου 200 εργαζόμενους, σήμερα ελάχιστες θέσεις εργασίας!
Τι μένει για τον τόπο; Ρύπανση, ανασφάλεια, εγκαταστάσεις που γερνάνε.
Και μόλις προκύψει ανάγκη για αποκατάσταση ή αποσυμφόρηση, η σύμβαση επιτρέπει στην εταιρεία να φύγει… χωρίς πέναλτι και χωρίς αποκατάσταση!
«Πράσινη μετάβαση»… με δημόσιο χρήμα και εγγυημένο ρίσκο!
Τώρα που το πετρέλαιο δεν συμφέρει, η Energean βαφτίζει τον Πρίνο “πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης” με έργα CCS (αποθήκευση CO₂), εξασφαλίζει νέα προγράμματα και ευρωπαϊκές επιδοτήσεις άνω των 750 εκατ. €.
Στην πραγματικότητα, πάλι το κράτος (ελληνικό και ευρωπαϊκό) θα πληρώσει το πάρτι των επενδύσεων.
Όποια ρίσκα, εγγυήσεις και κόστος, πέφτουν στο Δημόσιο.
Τα κέρδη; Πάλι στους μετόχους και τα golden boys του Λονδίνου.
Το Δημόσιο απλά εγγυάται το νέο αφήγημα, χωρίς καμία εξασφάλιση επιστροφής οφέλους.
Το μεγαλύτερο έργο που προωθείται είναι η μετατροπή του Πρίνου σε υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου, με εκτιμώμενα μελλοντικά κέρδη 6 δισ. € για την Energean και σχεδόν μηδενικό όφελος για τη χώρα (902.gr).
Οι απολύσεις, οι απειλές και η (ανύπαρκτη) κοινωνική προσφορά
Από το 2020 και μετά, η Energean πέτυχε να διώξει τους παλιούς εργαζόμενους, να φέρει εργολάβους, να προχωρήσει σε «εθελούσιες» εξόδους, ενώ οι συλλογικές συμβάσεις στην περιοχή μπήκαν στο ψυγείο.
Όταν τόλμησαν να διαμαρτυρηθούν, ήρθαν τα ΜΑΤ και συλλήψεις (902.gr).
Την ίδια ώρα διαφημίζεται ως «πρότυπο εργοδότη» που ενδιαφέρεται για το περιβάλλον.
Μόνο που η αλήθεια είναι διαφορετική!: το 2022 καταγράφηκε ακόμα και έκρηξη σε δεξαμενή με κινδύνους για την ασφάλεια, μετά τις απολύσεις του έμπειρου προσωπικού.
Ασφάλεια – Το “Απόλυτο” Success Story ή κίνδυνος για τις ζωές μας;
Το success story των κυβερνήσεων γίνεται τραγωδία για την τοπική κοινωνία:
Μετά τις απολύσεις και την απαξίωση του του έμπειρου τοπικού επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού το 2022, σημειώθηκαν σοβαρά εργατικά ατυχήματα – μεταξύ άλλων, έκρηξη και πυρκαγιά στις εγκαταστάσεις της Νέας Καρβάλης, τον Απρίλιο 2022, που, χάρη μόνο στην Πυροσβεστική, δεν έγινε περιβαλλοντική καταστροφή.
Μπαίνει μέσα ή μας δουλεύουν;
Η εικόνα είναι απλή:
Ό,τι “καλό” – επενδύσεις, καινοτομία, σχέδια για το μέλλον – γίνεται με δημόσιο χρήμα.
Ό,τι “κακό” – ζημιές, ανεργία, κόστος – το φορτώνεται το κράτος.
Η Energean έχει τη δυνατότητα να φύγει όποτε θέλει, χωρίς καμία ουσιαστική υποχρέωση για αποκατάσταση.
Η κυβέρνηση υπερηφανεύεται για τη “μεγάλη συμφωνία”, αλλά στην πράξη παραδίδει δημόσιους πόρους με τους χειρότερους όρους.
Τελικό μήνυμα: Ποιο είναι το πραγματικό τίμημα;
Η υπόθεση Πρίνου είναι υπόδειγμα του «ιδιωτικοποίηση κερδών – κοινωνικοποίηση ζημιών».
Οι πραγματικοί χαμένοι δεν είναι μόνο το ελληνικό Δημόσιο, αλλά και η τοπική κοινωνία – η Θάσος, η Καβάλα, όλη η περιοχή.
Τα κέρδη offshore, το ρίσκο και κόστος, μένει εδώ.
Οι πολίτες βλέπουν τους φυσικούς τους πόρους να δίνονται σε έναν πολυεθνικό όμιλο, οι υποσχέσεις για ανάπτυξη να καταρρέουν και οι δουλειές να χάνονται.
Το μόνο που μένει είναι αβεβαιότητα, ρίσκο για το περιβάλλον και η πικρή διαπίστωση ότι το κράτος λειτουργεί ως εργολάβος των εταιρειών, όχι ως προστάτης του δημόσιου συμφέροντος.
Ο τόπος μένει με τις τρύπες, η εταιρεία με τα κέρδη, και το success story… γίνεται στο Λονδίνο.
Επίλογος – Ώρα να Πάρουμε Θέση
Αυτό που διακυβεύεται δεν είναι απλώς κάποια εκατομμύρια φόρων ή “μία ακόμα κρατική σύμβαση”.
Είναι η ασφάλεια, η δημόσια περιουσία, το περιβάλλον και το μέλλον μας.
Δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο αυτό το μοντέλο:
Μια εταιρεία που εκβιάζει, δεν κρατάει το λόγο της, έχει βάλει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, επιδιώκει να μετατρέψει τον τόπο μας σε “πειραματόζωο” των ρύπων και της αδιαφάνειας.
Καλούμε όλους τους πολίτες, ειδικά στη Θάσο, την Καβάλα και όλη την Ελλάδα, να μην δεχτούν αυτό το μοντέλο “ανάπτυξης”!
Να διεκδικήσουν διαφάνεια, έλεγχο, περιβαλλοντική προστασία και σεβασμό στον άνθρωπο και στη θάλασσά μας.
Η σιωπή είναι συνενοχή. Αν δεν σταματήσουμε τώρα το “πάρτι” με τον δημόσιο πλούτο και την υγεία μας, αύριο θα μείνουμε με τη ρύπανση, τα χρέη και το μαύρο κουτί μιας εταιρείας που θα φύγει όταν πάψει να κερδίζει.
Μίλα! Μοιράσου! Πάρε θέση!
Για τη θάλασσα, τα παιδιά μας, το μέλλον μας.
Πηγές:
Πρακτικά Βουλής 27/06/2024: Περκα (ΣΥΡΙΖΑ), Στολτίδης (ΚΚΕ), κ.α.
https://greekisrael–chamber.gr/energean–kerdi-188-ekat…/
https://www.902.gr/…/proklitika–pronomia–kai…
https://www.capital.gr/…/kurosi–tis–tropopoiisis–tis…
https://www.carandmotor.gr/…/poso–petrelaio–paragei…
https://www.kavalapost.gr/…/energean–to–daneio–tis…/
https://www.efsyn.gr/…/energean–koinovoyleytiki…
