Αρχαιολογικός χώρος Φιλίππων:
Η ένταξη στη λίστα των  μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco, εκτός από δικαιώματα έχει και… υποχρεώσεις!

Μεγάλο τμήμα του κέντρου των Κρηνίδων πρέπει να συμβαδίσει με τους νέους πολεοδομικούς κανόνες

Η ένταξη του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων στην Unesco πρόσθεσε δυναμική στο έτσι κι αλλιώς ισχυρό όνομα που είχε η συγκεκριμένη περιοχή.

Μια παγκόσμια αναγνώριση με τη σφραγίδα ενός παγκόσμιου οργανισμού όπως είναι η Unesco και μια υπόσχεση από την πλευρά του υπουργείου να χρηματοδοτήσει έργα στα όρια του αρχαιολογικού χώρου.

Αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος αλλά υπάρχει μία ακόμη πλευρά που δεν είναι τόσο λαμπερή και πολλές φορές έρχεται σε σύγκρουση με την καθημερινή ζωή κατοίκων που βλέπουν να ορθώνεται μπροστά τους ένα νέο γραφειοκρατικό εμπόδιο.

Με  ΦΕΚ που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2012, Κρηνίδες και Λυδία χαρακτηρίστηκαν αρχαιολογικοί χώροι. Μερικά χρόνια αργότερα, με την ένταξη στην Unesco,  μεγάλο τμήμα του κέντρου των Κρηνίδων χαρακτηρίστηκε  Buffer zone όπου για οποιαδήποτε οικοδομική εργασία και τακτοποίηση αυθαιρέτου χρειάζεται έγκριση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ).

Αυτή λοιπόν η «νέα ζώνη» η οποία επιβαρύνεται με νέες διαδικασίες, περιλαμβάνει τμήμα των Κρηνίδων από τον κάθετο δρόμο που οδηγεί μέχρι το πρώην δημαρχείο Φιλίππων και αριστερά μέχρι τον αρχαιολογικό χώρο.

Πριν από την ένταξη, Κρηνίδες και Λυδία, για κάθε οικοδομική εργασία χρειάζονταν απλά την έγκριση από την αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία. Η εμπλοκή του ΚΑΣ, το οποίο εδρεύει στην Αθήνα, προκαλεί μεγάλες καθυστερήσεις και πονοκέφαλο για αρκετούς πολιτικούς μηχανικούς που βρίσκονται πλέον σ’ ένα νέο καθεστώς επίλυσης οικοδομικών υποθέσεων.

Να σημειώσουμε εδώ ότι χωρίς την έγκριση από την αρχαιολογική υπηρεσία  για υπόθεση τακτοποίησης αυθαιρέτου,  δεν μπορεί να γίνει καμία συμβολαιογραφική πράξη στο ακίνητο.

Για να αντιληφθούμε την αλλαγή των δεδομένων σας φέρνουμε ένα παράδειγμα μιας υπόθεσης τακτοποίησης ενός αυθαιρέτου για το οποίο αναμένεται η απάντηση του ΚΑΣ εδώ κι ένα χρόνο!

Επίσης υπάρχει μία ακόμη υπόθεση έκδοσης άδειας λειτουργίας καταστήματος στο κέντρο των Κρηνίδων όπου η αρχαιολογική υπηρεσία επεμβαίνει ακόμη και στην διακόσμηση του καταστήματος, στη χρήση υλικών και χρωμάτων  και στο μέγεθος της πινακίδας!

Οι νέες διατάξεις για το τμήμα που αναφέραμε στο κέντρο των Κρηνίδων, δεν εξαιρεί τα αυθαίρετα πριν από το 2011, πριν δηλαδή χαρακτηριστεί η περιοχή αρχαιολογικός χώρος και ενταχθεί στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς. Ένα ακόμη πρόβλημα που έρχεται να προστεθεί, διότι ακόμη και για τακτοποίηση ενός αυθαιρέτου 2 τ.μ. που έγινε πριν από το 2011, απαιτείται έγκριση του ΚΑΣ από Αθήνα!

Κάτι που δεν συμβαίνει με τους λεγόμενους «παραδοσιακούς οικισμούς» όπου δηλώνονται χωρίς της έγκριση επιτροπής στο νόμο περί αυθαιρέτων όσα κτίσματα κατασκευάστηκαν πριν την κήρυξη της περιοχής σε παραδοσιακό οικισμό.

Πολλοί θα ρωτήσουν: «Μα είναι λάθος να υπάρχουν κανόνες σωστής δόμησης και κανόνες αρχιτεκτονικής γύρω από ένα τόσο σημαντικό μνημείο;»

Η απάντηση είναι ότι «δεν είναι λάθος», αρκεί να υπάρχει σεβασμός σε  μια κοινωνία που βρίσκεται σε οικονομική δυσχέρεια και να μην προστεθεί γραφειοκρατία και οικονομικό φορτίο στις πλάτες μιας κοινωνικής ομάδας.

Δυστυχώς, με τα νέα δεδομένα και σύμφωνα με τις μαρτυρίες, προστέθηκε και καθυστέρηση αλλά και πρόσθετο οικονομικό φορτίο.

Ο στόχος ύπαρξης ενός όμορφου αρχιτεκτονικού τοπίου γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων είναι αποδεκτός και επιβάλλεται, αρκεί βέβαια να υπάρχουν και οι ανάλογες «βοήθειες»  από ένα κράτος που συνεχώς απαιτεί χωρίς να αντιλαμβάνεται τα οικονομικά δεδομένα των πολιτών. Χωρίς δηλαδή να αντιλαμβάνεται την ίδια την πραγματικότητα!

Μιχάλης Κουμρίδης

Με κόκκινο χρώμα είναι ο κύριος αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων  (Core Zone)  ενώ με το μπλε χρώμα το τμήμα  που καθορίστηκε από το υπουργείο ως Buffer zone και υπόκειται πλέον σε ειδικές συνθήκες αδειών δόμησης.